جک پنوماتیک
جک پنوماتیک : در بسیاری از سیستم های صنعتی، نیاز به حرکت خطی از طریق دنباله وجود دارد. یکی از ساده ترین و مقرون به صرفه ترین راه ها برای رفع این نیاز، جک پنوماتیک است و صنایع و دستگاه هایی که از هوای فشرده برای انتقال نیرو استفاده می کنند، به صنایع و تجهیزات پنوماتیک معروف هستند که به معنای باد یا نفس است.
در واقع این محرک پنوماتیک همان جکپنوماتیک است که به آن سیلندر پنوماتیک نیز می گویند. جکپنوماتیک یک کمپرسور و محرک هوای فشرده است و معمولاً برای عملکردهای فیزیکی استفاده می شود. این عملیات فیزیکی توسط اپراتور با استفاده از نیروی فیزیکی هوای فشرده انجام می شود که انتهای یک مدار پنوماتیک را تشکیل می دهد.
حالت کار جک پنوماتیک شبیه بالابرهای هیدرولیک است و حرکات انتقال، حرکت اجسام و حرکات رفت و برگشتی توسط یک دیسک قرار داده شده در فضای استوانه ای انجام می شود. انتخاب و نصب صحیح جک پنوماتیک برای عملکرد مناسب ضروری است. به طوری که می توان قطعات جک مانند بدنه، پیستون و آب بندی را با توجه به نوع نصب و ظرفیت انتخاب کرد.
کاربرد جک پنوماتیک
اغلب سیلندر پنوماتیک شامل سیلندر پنوماتیک، کمپرسور، جک و واحد کنترل هستند و از پرکاربردترین اجزا صنعت پنوماتیک هستند که از آنها در صنایع مختلف بهطور عمده استفاده میشود. جکهای پنوماتیک به دلیل کاربردهای متفاوت دارای انواع متنوعی بوده که به گروههای مختلف تقسیمبندی شده و در فشارها و قطرهای گونان تولید میشوند؛ البته دو مؤلفه مهم در تقسیمبندی این نوع جکها بار کاری و طول کورس آنها است. هرکدام از انواع سیلندر پنوماتیک جهت کارایی خاصی تولید و بهینهسازی شدهاند، اما بهصورت کلی کاربرد جک پنوماتیکی در یک سیستم پنوماتیک تأمین انرژی موردنیاز جهت حرکتهای خطی با استفاده از نیروی هوای فشرده است.
از مهمترین کارکردهای آن میتوان به جدا کردن از قالبها، پرس قطعات، ساخت و طراحی گیره پنوماتیک، تمرکز غلطک، باز و بسته کردن دربها، ترمزهای صنعتی و فشردهسازی قطعات اشاره داشت که به دلیل همین کارکردها از انواع جکهای پنوماتیک در صنایع چوبی، خودروسازی، صنایع کاشی و خط تولید داجک – پنتیک استفاده میشود.
انواع جک پنوماتیک
بهطورکلی جکهای پنوماتیک را میتوان به جکهای خطی که شامل دو گروه یکطرفه و دوطرفه هستند، تقسیمبندی نمود. در ادامه به شرح مختصر هر یک از آنها میپردازیم:
جک یکطرفه
جک یکطرفه یا یککاره پنوماتیک جکی است که کورس حرکتش در یکجهت انجام میگیرد. استفاده از هوای فشرده در جک پنوماتیک یکطرفه تنها محدود به زمان حرکت سیلندر است و بازگشت و به حالت اولیه توسط فنر صورت میگیرد؛ البته باید توجه داشت طول کورس فنر در این جکها محدود بوده و به همین خاطر میزان خروجی سیلندر دارای محدودیت است.
مشخصات جک یکطرفه
مجموعهای از مشخصات کلی جکهای یکطرفه پنوماتیک عبارت است از:
🔶 مصرف هوای فشرده تنها در زمان حرکت جک رخ میدهد.
🔶 حتی در زمان قطع شدن فشار هوا توقف جک دقیق است.
🔶 محدود بودن سیلندر خروجی به دلیل محدود بودن کورس فنر.
🔶 ده درصد از نیروی حرکت روبهجلو به خاطر مقاومت فنر کاهش مییابد.
جک دوطرفه
در جکهای دوطرفه برخلاف جک یکطرفه هر دو حرکت رفت و برگشت میله پیستون با استفاده از هوای فشرده صورت میگیرد و جهت برگشت توسط فنر انجام نمیشود. برخی جکهای دوطرفه دارای یک شفت یا میله پیستون دوطرفه هستند و برخی دارای دو میله پیستون هستند که در نوع دوم مقدار نیرو در دو طرف باهم برابر است اما در نوع اول اینگونه نیست.
مشخصات جک دوطرفه
ازآنجاییکه جکهای دوطرفه دارای دو مجرای ورودی و خروجی میباشند دارای مشخصات کلی آنها به شرح زیر است:
💠 ایفای نقش جک در هر دو طرف رفت و برگشت وجود دارد.
💠 دارای ساختمان سادهای هستند.
💠 چند موضعی کردن شفت با ترکیب دو عدد از جکهای دوطرفه امکانپذیر است.
جک قلمی پنوماتیک
جک قلمی پنوماتیک یا مدادی سیلندرهای گرد هستند. این نوع جکها بدنهی استیل یا آلومینیومی دارند که جک استیل دارای طول عمر و تحمل فشار بالاتری هستند.
قیمت جک قلمی
قیمت این نوع جک بیشتر وابسته به جنس بدنه آن است. همانطور که گفته شد جک قلمی در دو جنس استیل و آلومینیوم تولید میگردد که بدنه استیل دارای قیمت، طول عمر و تحمل فشار بالاتری است.
جک چرخشی پنوماتیک
جک پنوماتیک چرخشی از جمله جکهایی است که در دسته عملگرهای پنوماتیکی قرار دارد و به سبب داشتن ابعادی کوجک نصب و راه اندازی اسانی دارند. مهمترین مشخصه آنها گشتاور بالا است. هنگام استفاده از جک دورانی نیاز است به پاکسازی خطوط بپردازید و در صورت لزوم برای جلوگیری از ورود ذرات داخل سیلندر از فیلتر استفاده شود. ماکزیمم بار وارد شده به جک پنوماتیک چرخشی بسته به نوع و مدل آن متفاوت است و ۱۸ تا ۵۴۰ نیوتن برآورد میشود. قیمت جک پنوماتیک چرخشی با توجه به مدل متفاوت است و برای استعلام قیمت بروز از طریق راههای ارتباطی با ما تماس بگیرید.
جک چهار میل پنوماتیک
یکی از پرمصرفترین جکهای پنوماتیک در دستگاهسازی جک چهار میل که باهدف کاربریهای ساده تا پیشرفته در صنعت کاربرد دارد. جک پنوماتیک چهار میل نیز مثل همه جکهای پنوماتیک از نوع ساختاری سیلندر پیستونی پیروی میکند.
قیمت جک چهار میل
تفاوت اصلی قیمت این جکها مربوط بهاندازه آنها هستند و قطر داخلی و کورس جک عوامل اصلی تعیینکننده قیمت جکهای چهار میل هستند، بهطوریکه با افرایش قطر داخلی و کورس قیمت جک افزایش مییابد؛ چراکه با افزایش قطر، مقدار متریال استفادهشده در جک و با افزایش کورس، طول سیلندر و میله پیستون نیز افزایش خواهند داشت.
جک پرس پنوماتیک
جکهای پرس جکهایی دارای قطر و سطح مقطع بزرگ بوده و جهت ایجاد نیروی زیاد و فشردهسازی استفاده میشوند.
جک پروفیلی پنوماتیک
این نوع جک نیز ازلحاظ شکل ظاهری مشابه جکهای چهار میل هستند با این تفاوت که میلههای آنها درون بدنه جایداده شده است. اولین سازنده این جکها شرکت فستو آلمان بوده و قیمت آنها چند برابر جکهای چهار میل است. لازم به ذکر است تمامی جکهای بالا میتوانند دارای ترمز یا ضربهگیر باشند.
قیمت جک پروفیلی (DNC)
همانطور که گفته شد این نوع جک تقریباً مشابه جک چهار میل است، اما قیمت آن چند برابر جک چهار میل است؛ البته بدیهی است که مدلهای چینی قیمت کمتری دارند.
جک پنوماتیک برقی
جک پنوماتیک برقی که Pneumatic actuator electronic خوانده میشود؛ در صنایع مختلفی کاربرد دارد و برای ارتباط با اپراتورهای پنوماتیک به کار برده میشود. سیلندر های پنوماتیک به ۵ دسته چهارمیل، قلمی، کتابی و بدون شفت تقسیم میشود. جک پنوماتیک برقی حرکات کنترل شده و محدود را با کمک فشار و کشش انجام میدهد. با در نظر گرفتن این موضوع، جکها معمولاً از طریق یکی از دو حرکت اصلی کار میکنند که شامل حرکات جک خطی و چرخشی هستند. بزرگترین تفاوت بین جکهای پنوماتیک برقی و پنوماتیکی نیروی محرکه آنها است. جکهای پنوماتیکی به منبع هوای ۶۰ تا ۱۲۵ PSI نیاز دارند. شیر برقی (پایلوت) توسط یک ولتاژ AC یا DC کنترل میشود. جکهای پنوماتیک برقی از نظر ابعاد و اندازه کوچکتر از جکهای پنوماتیکی هستند.
جک کامپکت پنوماتیک
این جکها نسبت به سایر جکهای پنوماتیک ابعاد کوچکتری داشته و دارای کورس و قطر مشابه هستند. دو نوع پراستفاده و معروف جک پنوماتیک کامپکت مدلهای SDA و ADVU هستند.
قیمت جک کامپکت
مدل SDA این جک در بازار ایران فروان و پراستفادهتر است، متریال ضعیفتری دارد و ارزانتر نیز است، اما مدل ADVU دارای متریال بهتر، کیفیت بالاتر و قیمت بیشتری است.
سیلندر پنوماتیک کوچک
جک پنوماتیک کوچک دارای ابعاد کوچکی است و برای کارهایی با بار کمتر استفاده میشود. کورس ۲۰۰ میلیمتر است و طول کل جک به ۳۵۳ میلیمتر میرسد. قطر آن ۶۳ میلیمتر و با جنس بدنه مختلف تهیه شده است. دمای کاری آن از ۰۵ تا ۷۰ درجه است و در برندهای مختلف تهیه و تولید میشوند. مهمترین نکته در انتخاب و خرید جک پنوماتیک کوچک توجه به جنس بدنه است. برخی از آنها از آلیاژهای آلومینیوم و برخی دیگر از آلیاژهای آهن و استیل تشکیل شده است.
علاوه بر این، جکهای الکترو پنوماتیک برای استفاده در سیستمهای کنترل دروازه و کنترل دمپر که نیاز به کنترل دقیق دارند، گزینه مناسبی هستند. سیستمهای جک الکتروپنوماتیک گزینه مناسبی برای هر پروژهای هستند که علاوه بر موقعیتیابی دقیق، به کنترل نیرو نیز نیاز دارند. از مزایای جک پنوماتیک کوچک میتوان به هزینه کم، ماندگاری بالا، گشتاور سریع، مقاومت بالا در مقابل رطوبت اشاره نمود.
خرید جک پنوماتیک
درصورتیکه قصد خرید جک پنوماتیک دارید باید مانند هر محصول دیگر نکات خاصی را مدنظر داشته باشید. باتوجه به مدلهای متنوعی همچون دیافراگمی، بدون میله، تلسکوپی و میلهای، اول از همه شما باید بدانید که دقیقاً چه چیزی میخواهید چراکه هر یک دارای ویژگیهای خاصی هستند؛ همچنین همانطور که گفته شد، جکهای پنوماتیک ازلحاظ عملیاتی تیز دارای دو نوع یکطرفه و دوطرفه هستند که در انتخاب و خرید جک مناسب حائز اهمیت زیادی هستند. جنس جک و سیلندرهای پنوماتیک نیز متنوع بوده و میتوانند از برنج، آلومینیوم یا فولاد و… ساخته شوند که انتخاب جک با جنس مناسب در مواقع خاص یا زمانی که تأثیر ناشی از خوردگی مدنظر است اهمیت دارد.
نکته آخر توجه به شرکت سازنده و کیفیت ساخت جک است؛ درصورتیکه جک خریداریشده استاندارند نباشد عملکرد درستی نخواهد داشت و حتی میتواند باعث آسیبرسانی به دستگاهها نیز بشود. فروشگاه پنوصنعت در زمینه تأمین و عرضه محصولات و قطعات پنوماتیک بوده که همواره در طی مدت فعالیت خود، هدف را بر جلب رضایت مشتری و ارائه خدمات پس از فروش قرار داده است. شما میتوانید با مراجعه به سایت فروشگاه پنوصنعت یا تماس با کارشناسان بخش فروش، ضمن دریافت مشاوره، جک پنوماتیک موردنظرتان را خریداری فرمایید.
قدرت جک پنوماتیک
بهطورکلی نیرو یا قدرت تولیدی این دسته از جکها حاصلضرب مساحت مقطع کف سیلندر در فشار کاری دستگاه است. لازم به ذکر است که برای جکهای پنوماتیک قطر آن آورده میشود که برحسب سانتیمتر است، پس با ضرب سطح مقطع (شعاع*شعاع*۳.۱۴) در فشار کاری (برحسب بار) نیروی جک برحسب کیلوگرم به دست میآید که قدرت جک پنوماتیک بر اساس قطر آن عبارت است از:
🔴 قدرت جک ۱۵ کیلوگرم با قطر ۱۶ سانتیمتر
🔴 قدرت جک ۲۲ کیلوگرم با قطر ۲۰ سانتیمتر
🔴 قدرت جک ۳۵ کیلوگرم با قطر ۲۵ سانتیمتر
🔴 قدرت جک ۵۵ کیلوگرم با قطر ۳۲ سانتیمتر
🔴 قدرت جک ۹۰ کیلوگرم با قطر ۴۰ سانتیمتر
🔴 قدرت جک ۱۴۰ کیلوگرم با قطر ۵۰ سانتیمتر
🔴 قدرت جک ۲۲۰ کیلوگرم با قطر ۶۳ سانتیمتر
🔴 قدرت جک۳۵۰ کیلوگرم با قطر ۸۰ سانتیمتر
🔴 قدرت جک ۵۵۰ کیلوگرم با قطر ۱۰۰ سانتیمتر
🔴 قدرت جک ۸۶۰ کیلوگرم با قطر ۱۲۵ سانتیمتر
🔴 قدرت جک ۱۴۰۰ کیلوگرم با قطر ۱۶۰ سانتیمتر
🔴 قدرت جک ۲۲۰۰ کیلوگرم با قطر ۲۰۰ سانتیمتر
البته باید توجه داشته باشید در کورس برگشت لازم است قطر شفت را از مقطع کم کنیم. باتوجه به این نکته بدیهی است که نیروی تولیدی در برگشت توسط سیلندرهای دارای شفت همواره کمتر از نیروی رفت است. سیلندرهای غیرخطی دارای تنوع بیشتری بوده و نحوه محاسبه قدرت آنها نیز متفاوت است. قدرت جکهای غیرخطی مانند جکهای کریپر، دورانی، شعاعی، اکچویتورها و ایر موتورها روی پلاک آنها نوشته میشود که با مراجعه به کاتالوگ شرکت سازنده جک موردنظر محاسبه میشود.
مکانیزم جک پنوماتیک
مکانیزم جک پنوماتیک به این صورت که هوای فشرده از پورت ورودی وارد میشود و در قسمت پشت جمع میشود. سپس با فشار منجر به حرکت صفحهای شده که شفت جک به آن متصل است و جک به حرکت در میآید. استفاده از یک موتور الکتریکی، جک الکتریکی را قادر میسازد تا نیروی لازم برای این کار را ایجاد کند. این موتور الکتریکی یک عمل چرخشی یا خطی ایجاد میکند که جک را به سمت جلو میراند تا حرکت ایجاد کند. موتور الکتریکی توسط یک درایو الکتریکی کنترل میشود که اجازه میدهد تا سرعت حرکت در آن کنترل شود.
بنابراین، کنترل سرعت خطی یا چرخشی جک. یک سیستم بازخورد برای ارائه بازخورد در مورد موقعیت جک تعبیه شده است که به جک امکان میدهد المان را در موقعیت خود قرار دهد، متوقف کند و سپس حرکت کند یا به طور متناوب به موقعیت اولیه خود بازگردد. جکها برای جا به جایی و انتقال خطی استفاده میشوند. از جمله معیارهایی که برای انتخاب این جکها حائز اهمیت است میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
طول کورس: فاصله میان نقطه حرکت اول تا اخرین نقطهای که پیستون حرکت میکند. طول کورس با واحد میلیمتر سنجیده میشود.
قطر پیستون جک: قطر پیستون شامل اندازه دو نقطه روی محور پیستون است.